مدیریت تلفیقی آفات گلخانه ای
امین هیبتیان-دانشجوی رشته مدیریت تلفیقی آفات
شته سفید بالک کنه مینوز
امروزه به دلیل عدم دانش کافی تولید کنندگان و کارشناسان دست اندرکار یکی از معضلات بسیار مهم مبتلا در گلخانه ها استفاده اتز سموم آفت کش بادوام و با سمیت بالا برای انسان است.این مسئاله از یک طرف باعث مقاومت به سموم در آفات و از طرفی باعث ایجاد مسمومیت در مصرف کنندگان شده است.متخصصین جهت کاهش این عواقب روش مدیریت تلفیقی آفات را توصیه کرده اند که در اینجا به چند مورد از این عوامل اشاره شده است.
1-برآورد جمعیت:
پس از نشا کاری به طور هفتگی به بررسی گیاهان پرداخته و تعداد آفات را به دو روش دیده بانی کنید.روش اول از تله های چسبنده که به رنگ زرد و آبی هستند استفاده کرده،این روش برای مشاهده سیر تغییرات جمعیت آفات مکنده که از محیط بیرون وارد گلخانه شده اند بسیار موثر است تله های چسبنده امروزه به طور تجاری در دسترس هستند.تله ها را باید درست بالای توده محصول قرار دهید و ارتفاع تله ها را با میزان رشد طولی محصول متناسب کنید.تله ها را در نزدیکی درب ها،منافذ خروجی و ورودی هوا،بین گیاهان جدید و نزدیک ارقام حساس قرار دهید تا آلودگی های جدید شناسایی شوند.تعداد تله ها بستگی به نوع محصول دارد اما به طور میانگین باید در هر 10متر مربع یک تله نصب شود.آفات گرفتار شده روی تله ها را یک یا دوبار در هفته شناسایی و شمارش کنید.روش دوم مشاهده مستقیم خسارات آفات روی گیاهان است البته باید توجه داشت که که در محصولات سریع الرشد مثل خیار گلخانه ای ممکن است خسارت نسل اول با تولید شاخ و برگ جدید پنهان بماند لذا امکان دارد آثار خسارت تا حمله نسل دوم آفت به برگهای فوقانی گیاهان بالغ مشاهده نگردد.
2-بهداشت گلخانه
2-1)از افراد افراد غیر مسئول به داخل گلخانه خودداری شود.
2-2)گلخانه حتما در مبدا ورودی دارای اتاقک قرنطینه با حوضچه ضدعفونی باشد.
2-3)تمام بقایای گیاهان هرس شده و آلوده باید به طریقه صحیحی از گلخانه و محیط اطراف خارج و منهدم شوند.زیرا منبع خوبی برای توسعه آفات هستند.
2-4)لباس کارگران باید مخصوص و حتی الامکان سفید باشد.
2-5)نصب توری روی منافذ و دیواره های جانبی و درها مانع از ورود آفات به داخل گلخانه می شود،با این حال باید دقت شود که توری ها صحیح نصب شوند زیرا ممکن است باعث کاهش جریان هوا به داخل گلخانه شوند.حداکثر اندازه سوراخهای توری باید 3میلیمتر باشد.
2-6)خاک گلخانه باید به طریقه آفتاب دهی خاک ضدعفونی گردد واز کودهای پوسیده دامی استفاده شود.
2-7)علفهای هرز داخل و اطراف گلخانه تا شعاع 5متری نابود شوند.
3-استفاده از دشمنان طبیعی
بسیاری از زنبورها،آفاتی مثل شته ها و مینوزها را پارازیته می کنند.شکارگرانی مثل کفشدوزک ها برای دفع شته ها و شپشکها بسیار موثرند و حفظ و حمایت از آنان امری لازم به شمار می آید لذا می توان از این عوامل طبیعی برای رها سازی در گلخانه ها استفاده کرد.
4-کوددهی
مواد غذای علاوه بر گیاه بر فعالیت آفات هم اثر گذار است.مقدار زیاد ازت همواره با تشدید مشکلات آفات همراه است علاوه بر این فعالیت کنه ها به ویژه کنه تارعنکبوتی نیز روی گیاهان افزایش می یابد پس از کوددهی بیش از حد پرهیز شود.
5-کنترل شیمیایی
سموم مورد استفاده باید با درجه سمیت پایین،کم دوام ولی موثر باشد که در اینجا به تعدادی از آنها اشاره می شود.
-روغنها و صابونهای حشره کش جهت مبارزه با شته ها،کنه ها و سایر آفات مکنده.
-گوگرد جهت مبارزه با کنه ها و بیماریهای قارچی.
-حشره کش پی متروزین ، هپتنوفوس و پیریمیکارب جهت کنترل آفات مکنده.
- حشره کش نالد جهت کنترل شته ها و لارو پرولانه ها.
- حشره کش _کنه کش مالاتیون.
- حشره کش _کنه کش آمیتراز جهت کنترل آفات مکنده مینوزهای برگ و کنه ها.
-کنه کشهای بروموپروپیلات،کلوفنتزین و هگزیتیازوکس علیه تمام کنه های نباتی.
- از حشره کش کم دوامی مثل د-د- واپ نباید روی محصولات خیار گلخانه ای استفاده نمود.
